1.GIỚI THIỆU VỀ BORAX – HÀN THE – BÀNG SA- Na2B4O7
Borax được gọi rộng rãi với tên gọi hàn the. Nó được tìm thấy trong tự nhiên từ các hồ nước mặn bị bay hơi lặp lại theo mùa ở khu vực tây nam Hoa Kỳ, Nam Mỹ… như Chile, Argentina…hoặc chúng cũng có bắt gặp ở một số khu vực Trung Đông như Thổ Nhĩ Kỳ… Na2B4O7 có vị hơi mặn ngọt, tan nhanh trong nước nhưng không tan trong cồn 90 độ. Trên thị trường Borax được thương mại với 2 dạng là Na2B4O7.5H2O và Na2B4O7.10H2O. Nó là một hợp chất có tính ứng dụng rất cao, nó được sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp như: phân bón, xi mạ, gốm sứ thủy tinh, chất tẩy rửa………
2.ỨNG DỤNG CỦA BORAX – HÀN THE – BÀNG SA- Na2B4O7
Trong sản xuất phân bón: Borax ( Hàn the) được các nhà máy phân bón tổng hợp đưa vào sản xuất phân bón. Phân vi lượng Bo rất quan trọng đối với cây trồng. Cây trồng thiếu Bo sẽ dễ bị chết khô trên đỉnh sinh trưởng. Các cây họ củ thường xuất hiện tình trạng thiếu Bo nhiều hơn các cây họ khác. Lượng Bo trong đất hàng năm bị mất đi là rất lớn. Chính vì thế bổ sung Bo cho cây là rất quan trọng. Na2B4O7.5H2O (Pentanhydrate) chứa khoảng 14,9% Bo, Na2B4O7.10H2O ( Decahydrate) chứa khoảng 11,3% Bo sẽ giúp các nhà máy sản xuất phân bón giải quyết bài toán thiếu Bo cho cây trồng.
Trong xi mạ , luyện kim: Na2B4O7 kết hợp cùng một lượng nhỏ NH4Cl để hạ thấp điểm nóng chảy của các oxit sắt không mong muốn cho phép nó chảy ra, chảy tràn qua các mối nối cần thiết khi hàn các hợp kim của sắt như thép hoặc vàng bạc. Nói cách khác Borax ( hàn the) còn được xem là chất trợ chảy. Nó được dùng trong luyện kim để cô đặc hoặc thu hồi bột kim loại từ dạng bột thành các tấm hoặc miếng kim loại…
Trong ngành thủy tinh: Khi sản xuất sợi thủy tinh Borax pentahydrate được đưa vào để làm chất gia cường, chống cháy và chống nấm mốc cho sợi. Một lượng lớn Na2B4O7 được ứng dụng để sản xuất sợi thủy tinh. Ngoài ra nó cũng được sử dụng để làm men thủy tinh hay gốm sứ, nó giúp gia tăng độ cứng cho vật liệu.
Borax ứng dụng trong men thuỷ tinh tham khảo bài dưới này:
Trong tẩy rửa: Trước đây khi các sản phẩm tẩy rửa chưa phát triển đa dạng thì Bo được sử dụng để làm nước rửa tay cho công nhân. Ngày nay nó được sử dụng rộng rãi trong các sản phẩm chất tẩy rửa, nó được coi là một chất làm mềm nước. Na2B4O7.10H20 (decahydrate) được dùng để sản xuất Natri Perborate tetrahydrate- một thành phần quan trọng của các loại bột giặt hiện đại.
Trong thực phẩm: Na2B4O7 được bán ở các chợ với tên gọi khác là Hàn the. Nó được sử dụng làm phụ gia giúp tăng độ giai, độ giòn cho thực phẩm như giò chả hay mì sợi, bún. Mã thực phẩm của Bo là E285 nhưng nó bị cấm ở một số quốc gia như Hoa Kỳ hay Việt Nam. Liều lượng gây ngộ độc của Na2B4O7 là 3.000mg/ kg thể trọng. Chính vì thế người sử dụng cần cân nhắc mục đích khi đưa nó vào chế biến.
Ngoài các công dụng phổ biến trên Borax còn được dung trong một số lĩnh vực khác như làm chất diệt kiến, mối để bảo quản gỗ hay là một thành phần của thuốc trừ sâu, chất nhũ hóa trong sản xuất mỹ phẩm….
3.BẢO QUẢN VÀ XỬ LÝ SỰ CỐ
Borax ( Hàn the) được bảo quản ở nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp
Khi mở bao tránh để bị hút ẩm không khí làm giảm hàm lượng
Rửa sạch với nước khi bị dính vào mắt
